Büyük İskender’in Çocukluğu ve Gençliği

III. Alexandros ya da tarih sahnesinde bilinen adıyla Büyük İskender M.Ö. 356 yılında Makedonya’nın Pella şehrinde doğmuştur. Babası Makedonya Kralı II. Philippos annesi Olympias’tır. Dönemin ünlü hocaları tarafından tam bir hükümdar gibi yetiştirildi. Aristo’dan aldığı derslerden sonra felsefeye olan ilgisi arttı. İlyada’yı okuduktan sonra Akhilleus’a olan ilgisi arttı ve İskender’de dünya hükümdarı olma hayali ortaya çıktı. İskender diğer Makedon soylu çocukları olan Philotas, Hephaistion, Lysmarkos gibi ileride kendi ordusunda görev yapacak olan komutanlarla birlikte eğitim aldı. Rivayete göre bu eğitim sırasında en yakın arkadaşı olan Hephaistion’a aldığı güreş mağlubiyeti dışında mağlup olmamıştı. İskender’in diğer komutan arkadaşları gibi Asya Seferinde ona yoldaşlık edecek olan Bukefalos isimli atıyla henüz 12 yaşındayken tanıştı. İskender atına o kadar bağlıydı ki bütün seferlerinde atını özenle korudu atının ölümü üzerine çok üzülür ve atı için Bukefalo kentini kurar. Çocukluğunda bunlar olurken İskender’in ilerleyen dönemde siyasi bir deha olacağı bu dönemde ortaya çıkmıştı.

Asya Seferine Doğru

Makedonya Kralı II. Philippos’un Byzantium’a saldırdığı M.Ö . 340 yılında Makedonya’yı başarıyla yönetti. Yine babası II.Philippos’un Yunanlılara karşı kazandığı Kaironeya muharebesinde ordunun sol tarafını komuta etti. Bütün bu olaylar İskender’in hükümdarlığı öncesinde ona tecrübe ve prensip kazandırdı. M.Ö 336 yılına gelindiğinde ise babası II. Philippos’un bir suikast sonucunda öldürülmesi İskender’e hükümdarlık ve hayalini kurduğu Asya Seferi yolunu açtı. İskender tahta geçtikten sonra babasının ölümü ile ortaya çıkan kargaşa durumunu bastırıp Yunanistan’da otoriteyi sağladıktan sonra M.Ö 334 yılında Asya Seferine çıktı. Persleri Granikos, Issos ve Gaugamela savaşlarında yenip Anadolu, Suriye, Mısır, Mezopotamya ve İran’ı ele geçirdi. Hydaspes savaşında Porus’u yenerek Kuzey Hindistan’ı ele geçirdi. Hindistan’a girmek üzereyken ordusunun ayaklanma belirtileri üzerine seferini sonlandırıp Babil’e geri döndü. İskender Asya Seferinden döndükten sonra vali atamaları ve devletin otoritesini kurmakla uğraştı. Hatta İskender’in Asya Seferiyle yetinmeyip kuzeydeki İskitlere sefer planladığı ve bu sefere ilişkin raporlar hazırlattığı bilinir. İskender’in resmi tarihçisi ve komuta kademesinde olan  I. Ptolemaios Soter İskender’in Kartaca’ya sefer planladığını belirtir. O zamanki bilinen dünyanın büyük bölümüne hakim olsa da İskender Kartaca, İskit gibi diğer bölgelere de hakim olarak tüm dünyanın efendisi olma hayalini taşıyordu.

Büyük İskender Hakkında Değerlendirme

İskender’in zaferi öyle bir etki yaratmıştı ki ardılları ve tarihçiler onun Heraklos ve Akhilleus’tan çok daha büyük işler yaptığını söylemişlerdi. İskender’i büyük yapan başka bir etken ise fethettiği topraklardaki halklara ve o bölgenin hükümdarlarına sergilediği hoşgörü ve barışçıl politikası idi. Öyle ki Hydaspes savaşında esir aldığı Porus’a ‘’ Nasıl bir muamele görmek istersin ‘’ diye sorunca aldığı ‘’ Bir kral gibi ‘’ yanıtından sonra ona gösterdiği dostane davranış bunun en iyi örneğidir. Diğer bir örnek Issos savaşından sonra esir aldığı III. Darius’un annesi, eşi ve çocuklarına gösterdiği merhamette yine bunun en güzel örneklerinden biridir. İskender çocukken hayalini kurduğu Akhilleus ve Heraklos gibi olma isteğini 13 yıllık kısa hükümdarlığına sığdırarak aslında ne kadar üstün bir askeri deha olduğunu kanıtlamıştı. M.Ö 323 yılında Babil’de düzenlenen uzun içkili bir gecenin ardından rahatsızlanıp öldü. Ölüm döşeğindeyken devletin yönetimi kime bırakmak istersin sorusuna verdiği ‘’ En güçlünüze ‘’ cevabı İskender’e yakışır bir şekilde son oldu.

Kaynakça :

Büyük İskender-Ömer Öztürk

İskender’in Liderlik Sırları-Recep Hikmet Kırımlı

İskender’in Resmi Tarihçisi-I. Ptolemaios Soter

Instagtam hesabımızı takip etmeyi unutmayın..